در سنین قبل از هجده سالگی ، هنگامی می گویند کودک و نوجوان عقب ماندگی ذهنی دارد که در حداقل یکی از دو زمینه زیر نسبت به همسن و سالهای خوب بسیار ناتوان عمل کند : توانایی هوشی ، مهارتهای زبانی ، توانایی مراقبت از خود ، مهارتهای اجتماعی ، توانایی برنامه ریزی برای آینده ، انجام تکالیف مدرسه ، علاقه بازی و سرگرمی وتوانایی های کاری و حرفه ای .
عقب ماندگی ذهنی
عقب ماندگی ذهنی مشکلی حاد است که در آن بیمار دچار مشکلات ذهنی است . در سنین قبل از هجده سالگی ، هنگامی می گویند کودک و نوجوان عقب ماندگی ذهنی دارد که در حداقل یکی از دو زمینه زیر نسبت به همسن و سالهای خوب بسیار ناتوان عمل کند : توانایی هوشی ، مهارتهای زبانی ، توانایی مراقبت از خود ، مهارتهای اجتماعی ، توانایی برنامه ریزی برای آینده ، انجام تکالیف مدرسه ، علاقه بازی و سرگرمی وتوانایی های کاری و حرفه ای .
متخصصان با توجه به میزان توانایی ها ، کودکان ناتوان ذهنی را به گروههای خفیف ، متوسط جدی و بسیار عقب مانده تقسیم می کنند . ولی معمولا دشوار است که کودک را در گروه خاصی قرار دهیم . زیرا او ممکن است در یکی از مواردی که گفتیم درست عمل کند ، ولی درمورد دیگر ناتوان باشد ، به همین دلیل هم به جای آنکه در این مورد قضاوت کنیم که کودک چه کارهایی می تواند بکند و چه کارهایی نمی تواند ، بسیاری از متخصصان کودکان که دچار عقب ماندگی ذهنی هستند را با توجه به نیاز خدماتی که باید دریافت کنند تا بالاترین میزان توانایی های بالقوه خود را نشان دهند ، دسته بندی می کنند . مثلا بعضی از بچه ها به کمک های زیادی نیاز دارند و عده ای هم برای آن که بتوانند در جنبه های مختلف به زندگی خود ادامه بدهند ، کاملا به خدمات دیگران وابسته هستند .
علل عقب ماندگی ذهنی
کندی های ذهنی را می شود مشخصا به سه گروه تقسیم کرد :
عضوی ( ارگانیک ) ، تجربی ( یا محیطی ) و علل نا شناخته .
علل عضوی عقب ماندگی ذهنی عللی هستند که در آنها مغز وضعیت طبیعی ندارد ، یعنی یا در دوره رشد جنینی به علل مثلا وراثتی یا به علت جسمی که به مغز وارد شده ( مثلا عفونت مغزی یا مسمومیت محیطی ) رشد آن صدمه دیده است .
بسیاری از عقب ماندگی های ذهنی خفیف به خاطر علل تجربی یا محیطی روی می دهند ، زیرا کودک انگیزه کافی برای رشد طبیعی را ندارد یا با یک مشکل روانی عظیم روبرو شده است . از این نوع عقب ماندگی ذهنی می توان با برنامه های آموزشی ویژه جلوگیری کرد . متاسفانه از هر چهار کودک زیر سه سال مبتلا به تاخیر رشدی فقط یک نفرشان را در این دوره ها ثبت نام می کنند ، چون کسی به این مساله توجه درستی نمی کند .
البته تشخیص عقب ماندگی ذهنی عضوی و تجربی همیشه هم اسان نیست . بعضی از بچه ها به هر دو علت دچار این عارضه می شوند . به گزارش آسان طب شاید هیچ یک از این علت ها در کودک آن قدر قوی نباشند که به عقب ماندگی کودک منجر شوند ، ولی ترکیب آنها با هم او را به این عارضه مبتلا می کند .
عقب ماندگی ذهنی به علل ناشناخته همان طوری که از نامش پیدایست ، هنوز با دانش و یافته های پزشکی فعلی قابل تعریف و تشخیص نیستند .
منبع مطلب عقب ماندگی ذهنی : سایت آسان طب
http://asanteb.com/